---

مقدمه و هدف: عفونت زخم پس از جراحی، یکی از عوارضی است که کیفیت زندگی بیماران را شدیداً متاثر می سازد و شایع ترین عفونت بیمارستانی پس از جراحی گزارش و بنابراین برای پیشگیری از آن راهکارهای متفاوتی مطرح شده است. هدف از این مطالعه، بررسی اثر شستشوی زیر جلد با نرمال سالین بر میزان بروز عفونت زخم در جراحی های شکمی زنان و مامایی بوده است. بیماران و روش ها: مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی بود که روی دو گروه 100 نفره از بیمارانی که کاندید جراحی مامایی یا ژنیکولوژیک بوده اند، انجام شد. زخم های آلوده در هر دو گروه حذف شدند. بیماران به صورت تصادفی و یک در میان در گروه شاهد و گروه مورد آزمایش قرار گرفتند. در گروه آزمایش پس از ترمیم فاشیا و خون گیری کامل، زیر جلد با استفاده از 1000 سی سی سرم نرمال سالین شستشو و سپس جدار بسته شد. در حالی که در گروه شاهد بدون شستشوی زیر جلد و پس از خونگیری کامل جدار ترمیم گردید. کلیه بیماران دو گروه از نظر عفونت زخم تا زمان ترمیم کامل مورد پیگیری قرار گرفتند. یافته ها: بیماران دو گروه از نظر سن، شاخص توده بدنی (BMI)، مدت جراحی و نوع عمل (ژنیکولوژیک یا مامایی) تفاوت معنی داری نداشتند. میزان عفونت زخم در گروه مورد آزمایش یک درصد و در گروه شاهد 7 درصد بود که تفاوت معنی داری رااز نظر آماری نشان داد(p<0.05)نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که شستشوی زیر جلد با نرمال سالین روشی موثر، ارزان ساده و بی خطر است که می تواند عفونت زخم را کاهش دهد. پیشنهاد می شود که از این روش به ویژه در افرادی که خطر بالایی از نظر عفونت زخم دارند، استفاده شود.

---

زمینه و هدف: سوختگی یکی از علل مرگ و میر دردنیا می باشد و امروزه تحقیقات زیادی در زمینه کشف داروهای موثر بر سوختگی در حال انجام است. زرده تخم مرغ حاوی انواع چربی های اشباع و غیراشباع و کلسترول،فسفوپروتیینهایویتلین، ویتلسین و ویتین است و حاوی مقدار زیادی ویتامین A و E، فولاد و آهن و سلنیوم است. این مطالعه به منظور تعیین اثر موضعی زرده تخم مرغ بر ترمیم زخم سوختگی در موش صحرایی انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه تجربی 48 سر موش صحرایی ماده به 3 گروه 16 تایی، گروه شاهد، گروه سولفادیازین نقره و گروه زرده تخم مرغ تقسیم شدند. پس از بیهوشی عمومی با کتامین و زایلازین (داخل صفاقی)، مساحت معینی از پوست پشت حیوان با سکه 50 ریالی داغ سوزانده شد و سوختگی های مشابه درجه 2 در همه حیوانات ایجاد شد. گروه شاهد هیچ گونه درمانی دریافت نکرد. ولی در دو گروه سولفادیازین نقره و زرده تخم مرغ، سطح زخم روزانه یک مرتبه توسط ماده مورد نظر پوشانیده شد. در انتهای هر هفته، از هر گروه 40 موش به صورت تصادفی انتخاب شده و با اتر کشته شدند و نمونه برداری از محل سوختگی انجام شد. نمونه ها پس از مقطع گیری و رنگ آمیزی با روش هماتوکسیلین و ائوزین، مورد مطالعه قرار گرفتند.یافته ها: پس از چهار هفته، میزان بهبود سوختگی از نظر بافت شناسی در گروه سولفادیازین نقره بهتر از دو گروه دیگر بود و در گروه زرده تخم مرغ هم بهتر از گروه شاهد بود. ولی در طول تمام هفته ها در سطح زخم گروه زرده تخم مرغ التهاب، ادم و خونریزی کمتری نسبت به سایر گروه ها داشتند و در ضمن درصد بهبودی زخم در این گروه بهتر و بیشتر از سایر گروه ها بود.نتیجه گیری: با توجه به اثرات درمانی فوق العاده این ترکیبات در ترمیم زخم سوختگی و با توجه به ارزان بودن و در دسترس بودن و سادگی استفاده از زرده تخم مرغ، ما این پماد را به عنوان یک پماد موثر در ترمیم زخم سوختگی پیشنهاد می کنیم.

---

زمینه و هدف : راه‌های جلوگیری از عفونت زخم متعدد بوده و یکی از آنها انجام پانسمان محل زخم است. پانسمان می‌تواند باعث نوعی آرامش روحی برای بیمار ‎شود. از طرفی انجام آن باعث محدودیت‌هایی برای بیمار از جمله جلوگیری از استحمام و صرف هزینه خواهد شد. لذا بر آن شدیم تا در این مطالعه تاثیر استمرار پانسمان بر میزان عفونت زخم را 48 ساعت اول بعد از عمل مورد بررسی قرار دهیم. روش بررسی : در این مطالعه مداخله‌ای 150 بیمار که تحت عمل جراحی مشابه قرار گرفته بودند، مورد مطالعه قرار گرفتند. در نیمی از آنها بعد از 48 ساعت پانسمان زخم برداشته می‌شد و در بقیه بیماران بعد از 48 ساعت روزانه پانسمان تعویض می‎شد. هر دو گروه روزهای سوم، هفتم و سی‌ام بعد از عمل به وسیله جراح مورد معاینه قرار گرفتند و از نظر وجود یا فقدان علائم عفونت زخم کنترل شدند. در تقسیم‌بندی بیماران معیارهای سن، جنس، نوع عمل و بیماری‌های زمینه‌ای لحاظ شد. روز سی‌ام بعد از عمل به عنوان ختم مطالعه مد نظر قرار گرفت. اطلاعات به دست آمده از تکمیل پرسشنامه وارد رایانه گردید و با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها : میانگین سنی بیماران در گروه بدون پانسمان 19/20 ±12/35 سال و در گروه با پانسمان 78/18±61/37 سال بود. 74 نفر مرد و 76 نفر زن بودند. عفونت تنها در یک مورد که پانسمان بعد از 48 ساعت استمرار داشت، ایجاد شد که بیمار زن و بدون بیماری زمینه‌ای بود و نیم‌روز قبل از عمل در بیمارستان بستری شده بود. در گروه بدون پانسمان هیچگونه عفونت بعد از عمل دیده نشد. 3/5درصد از گروه بدون پانسمان، از نداشتن پانسمان اضطراب داشتند و در مقابل 3/17درصد از افرادی که پانسمان داشتند از این که استحمام آنها به تاخیر افتاده بود، دچار نگرانی و ناراحتی بودند. نتیجه‌گیری : با توجه به عدم تاثیر پانسمان زخم از بروز عفونت در محل عمل در جراحی تمیز پس از 48 ساعت اول و نیز فقدان اضطراب قابل توجه در گروه بدون پانسمان، توصیه می‎شود در زخم‎های تمیز بعد از 48 ساعت اول پانسمان برداشته شود.

---

زمینه و هدف : عصاره بابونه خصوصیات ضدالتهابی، ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی دارد. این مطالعه به منظور بررسی اثر موضعی عصاره هیدروالکلی گیاه بابونه بر ترمیم زخم حاصل از سوختگی در موش صحرائی آزمایشگاهی انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه تجربی 30 سر موش صحرائی نر بالغ از نژاد آلبینو به صورت تصادفی به 3 گروه مساوی کنترل کاذب، کنترل (روغن زیتون- حلال دارو) و درمان (عصاره هیدرو الکلی بابونه) تقسیم شدند. یک سوختگی درجه 2 عمقی در 20درصد سطح بدن حیوانات همه گروه‌ها از طریق فروبردن پشت حیوان در آب جوش 100 درجه سانتی‌گراد به مدت 8 ثانیه ایجاد شد. حیوانات گروه کنترل کاذب هیچ‌گونه درمانی دریافت نکردند. در حالی که از روز اول بعد از سوختگی در گروه‌های کنترل و درمان به صورت موضعی به میزان دو بار در روز به ترتیب روغن زیتون و عصاره هیدرو الکلی بابونه محلول در روغن زیتون در محل سوختگی مالیده شد. از روز سوم پس از ایجاد سوختگی درصد بهبودی زخم از طریق محاسبه سطح زخم در گروه‌های مختلف اندازه‌گیری شد و این عمل تا بهبودی کامل زخم ادامه داشت. یافته‌ها : نتایج نشان داد که بین میانگین درصد بهبود زخم گروه کنترل کاذب و گروه کنترل (روغن زیتون) از روز سوم تا بهبودی کامل طی 67 روز اختلاف معنی‌داری وجود ندارد و از روز بیستم به بعد تفاوت معنی‌داری بین میانگین‌های درصد بهبودی زخم در گروه درمان با گروه کنترل (2/5±77/74 در مقابل 70/2±96/62) وجود دارد (05/0P<). نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که مصرف موضعی عصاره هیدروالکلی گیاه بابونه، سبب تسریع بهبودی زخم سوختگی در موش صحرائی آزمایشگاهی می‌شود.

---

زمینه و هدف : گیاه صبر زرد به‌طور سنتی در ترمیم زخم استفاده می‌شود. با این وجود اثرات آن تاحدودی متفاوت و گاهی متناقض است. این مطالعه به منظور تعیین اثر موضعی ژل صبر زرد بر ترمیم زخم برشی پوست در موش صحرایی انجام گرفت. روش بررسی: در این مطالعه تجربی 40 سر موش صحرایی نر (250- 200 گرم) از نژاد ویستار به‌طور تصادفی در گروه‌های کنترل کاذب، کنترل و دو گروه درمانی تقسیم شدند. برشی به طول 3 سانتی‌متر و به ضخامت درم بر روی پوست پشت (خط وسط) حیوانات تحت بیهوشی عمیق ایجاد شد. برای گروه کنترل کاذب هیچ درمانی صورت نگرفت. گروه کنترل، کلد کرم موضعی را دو بار در روز (از شروع آزمایش تا بسته شدن کامل زخم) و گروه درمان ژل صبر زرد 25درصد و 75درصد را به‌طور مشابهی دریافت نمودند. برای محاسبه درصد بهبود زخم، اندازه‌گیری مساحت زخم در روزهای 2، 4، 6، 8، 10، 12، 14 و 16 بعد از انجام برش زخم صورت گرفت. یافته‌ها : پیشبرد ترمیم زخم در گروه درمانی ژل صبر زرد با غلظت 25 درصد در روز ١٢ و در گروه درمانی ژل صبر زرد با غلظت 75درصد در روزهای ٨ ، 10 و 12 در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد. نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که تجویز موضعی ژل صبر زرد روند ترمیم زخم برشی در موش صحرایی را تسریع می‌کند و این ترمیم با غلظت ژل ارتباط دارد.

---

زمینه و هدف : وجود انواع مختلف باکتری‌ها در زخم بیماران به‌ویژه زخم‌های مزمن، روند بهبود و التیام را به تأخیر می‌اندازد. استافیلوکوکوس اورئوس رایج‌ترین عامل ایجاد عفونت زخم پوستی است. این مطالعه به منظور تعیین فراوانی سویه‌های استافیلوکوکوس اورئوس جدا شده از عفونت‌های منجر به زخم در بیماران بستری و تعیین الگوی حساسیت دارویی انجام شد. روش بررسی : این مطالعه توصیفی روی 614 بیمار دارای عفونت منجر به زخم بستری در بیمارستان بقیه‌اله (عج) تهران طی سال‌های 86-1385 انجام شد. از زخم هر بیمار یک نمونه گرفته شد و با روش‌های استاندارد، باکتری استافیلوکوکوس اورئوس جداسازی و تعیین هویت گردید. سپس آنتی‌بیوگرام به روش انتشار دیسکی در محیط مولر هینتون آگار با آنتی‌بیوتیک‌های ونکومایسین، کلیندامایسین، اریترومایسین، داکسی‌سایکلین، سفالکسین، تتراسیکلین، سیپروفلوکساسین، سفتریاکسون، آموکسی سیلین، پنی سیلین، کوتریموکسازول و اگزاسیلین انجام شد. یافته‌ها : از 614 بیمار بستری، 100 استافیلوکوکوس اورئوس (16.28%) جداسازی و شناسایی شد. باکتری استافیلوکوکوس اورئوس جدا شده از مردان (65 درصد) بیشتر از زنان بود. بیشترین میزان باکتری (29 درصد) از زخم بیماران 60-41 ساله جدا شد. آلودگی بیشتر در بیماران با بیماری زمینه‌ای (28 درصد)، عفونت محل عمل جراحی (16 درصد) و زخم‌های معمولی (13 درصد) دیده شد. بیشترین حساسیت باکتری به ونکومایسین (96 درصد) و بیشترین مقاومت به پنی‌سیلین (95 درصد) و کوتریموکسازول (92 درصد) مشاهده شد. 43 درصد از باکتری‌ها به 11آنتی‌بیوتیک رایج در درمان باکتری گرم مثبت مقاوم بودند. نتیجه‌گیری : این مطالعه نشان داد که فراوانی باکتری استافیلوکوکوس اورئوس 16.28% از کل نمونه‌ها با مقاومت دارویی 43درصدی می‌باشد. بیشترین حساسیت به ونکومایسین مشاهده شد.

---

زمینه و هدف : عفونت محل جراحی شایع‌ترین عارضه بعد از عمل جراحی است. این مطالعه به منظور تعیین میزان بروز و عوامل خطر عفونت زخم جراحی بعد از هیسترکتومی شکمی انجام شد. روش بررسی : این مطالعه توصیفی روی 400 زن داوطلب هیسترکتومی شکمی بستری در بیمارستان‌های شهر بابل طی سال‌های 89-1387 انجام شد. سن، بیماری زمینه‌ای، نمایه توده بدنی، سابقه مصرف داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی، مصرف کورتون، تعداد روزهای بستری قبل از عمل، زمان شیو محل عمل، زمان حمام قبل از جراحی، دریافت آنتی‌بیوتیک پروفیلاکسی، مدت زمان جراحی برای هر بیمار ثبت شد. شواهد عفونت زخم شامل ترشح از زخم جراحی، اریتم و باز شدن زخم جراحی همراه یا بدون تب طی 10 روز بعد از عمل ثبت گردید. یافته‌ها : عفونت زخم بعد از هیسترکتومی شکمی در 26 بیمار (5/6 درصد) دیده شد. مصرف داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی [CI95%: 480.30-1.71, OR: 28.70, P=0.02]، اورژانسی بودن عمل [CI95%: 14.39-1.42, OR: 4.52, P=0.011] و ابتلا به بیماری دیابت [CI95%: 11.26-1.23, OR: 3.72, P=0.02] از عوامل خطر ابتلا به عفونت محل زخم طی ده روز بعد از عمل هیسترکتومی شکمی تعیین شدند. نتیجه‌گیری : مصرف داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی، اورژانسی بودن عمل و ابتلا به دیابت از عوامل افزایش دهنده بروز عفونت زخم بعد از عمل محسوب می‌شوند.

---

زمینه و هدف:Onosma dichroanthum Boiss.متعلق به خانواده بوراژیناسه است و یکی از مهم‌ترین گیاهان دارویی در شمال ایران به شمار می‌آید.این مطالعه به منظور تعیین اثرپماد عصاره پترولیوم اتری ریشه گیاه Onosma dichroanthum Boiss.بر التیام زخم بازپوستی ایجاد شده به شیوه جراحی در موش‌های صحرایی بااستفاده از روش ارزیابی کشش‌پذیری انجام شد. روش بررسی : در این مطالعه تجربی 18 سر موش صحرایی نر بالغ به سه گروه شاهد، حامل و تجربی تقسیم شدند. در همه موش‌ها زخم برشی با ضخامت کامل پوست در جهت سری-دمی به طول 20 میلی‌متر در ناحیه پشت ایجاد شد.موش‌ها در روز 14قربانی شدند.از زخم‌ها نمونه‌برداری شد و آزمایش بیومکانیکی از نوع کشش‌پذیری (tensiometery) روی آنها انجام و نیروی حداکثر (N) ،سفتی ارتجاعی(N/mm2)و میزان کار انجام شده(N/mm)محاسبه شد. یافته‌ها :میانگین داده‌های آزمایش بیومکانیک نیروی حداکثر، سفتی ارتجاعی و میزان کار انجام شده در روز 14 در بین گروه‌های شاهد، حامل و تجربی تفاوت آماری معنی‌داری را نشان نداد. نتیجه‌گیری : پماد حاوی عصاره پترولیوم اتری ریشه گیاه Onosma dichroanthum Boiss.اثری بر التیام زخم نداشت.

---

زمینه و هدف : زیره سیاه در طب سنتی ایرانی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها از جمله اختلالات دستگاه گوارشی و به‌ویژه درمان زخم‌های معدی کاربرد دارد. این مطالعه به منظور تعیین اثر اسانس زیره سیاه بر زخم معده القا شده با ایندومتاسین و اتانول در موش‌های صحرایی انجام شد. روش بررسی : در این مطالعه تجربی میزان LD₅₀ موش‌های صحرایی بر اساس روش لورک تعیین شد. برای بررسی مسمومیت کوتاه‌مدت 24 سر موش به‌طور تصادفی به 4 گروه 6 تایی تقسیم شدند. در گروه‌های اول تا سوم به ترتیب غلظت‌های 80 ، 125 و 250 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن از اسانس زیره سیاه و در گروه چهارم حجم برابری از توین 80 (2درصد) به مدت 14 روز به موش‌ها خورانده شد. برای سنجش فعالیت ضدزخمی اسانس زیره سیاه موش‌های صحرایی در گروه‌های 6 تایی شامل دریافت کننده توین، دریافت کننده سایمتدین 100 mg/kg/bw ، امپرازول 30 mg/kg/bw و اسانس زیره سیاه با دوزهای 20, 40, 80 mg/kg/bw در دو گروه زخم معده القا شده با ایندومتاسین 100 mg/kg/bw و اتانول خالص یک میلی‌لیتر قرار گرفتند. یافته‌ها : مقدار LD₅₀ برابر با 375 mg/kg محاسبه شد. دریافت تک دوز و روزانه در دوزهای مورد بررسی بدون این که تغییری در رفتار، وزن بدن و وزن ارگان‌های آنها ایجاد نماید؛ توسط موش‌ها تحمل گردید. در پایان دوره تغییر معنی‌داری در میزان پروتئین تام، آلانین آمینوتراسفراز (ALT) و آسپارتات آمینوتراسفراز (AST) مشاهده نگردید. تیمار با اسانس زیره در دوزهای 40, 80 mg/kg/bw توانست شاخص زخم در مدل زخم معده ایجاد شده با ایندومتاسین را به‌ترتیب به میزان 2.8±27.41 درصد و 1.01±18.02 درصد کاهش دهد (P<0.05). در مدل زخم اتانولی نیز در دوزهای 40, 80 mg/kg/bw میزان مهار زخم به‌ترتیب 4.3±65.65 درصد و 16±58.42 درصد تعیین شد (P<0.05). شاخص پیشگیری زخم در مدل زخم معده ایجاد شده با ایندومتاسین در تیمار با اسانس زیره در دوزهای 40 و 80 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن به ترتیب 37.98% و 59.21% و در مدل زخم اتانولی در دوزهای 40, 80 mg/kg/bw به ترتیب 12.4% و 22.05% تعیین شد. نتیجه‌گیری : اسانس حاصل از زیره سیاه بی‌خطر و به صورت حفاظتی در دوزهای 40, 80 mg/kg/bw توانست زخم معده ایجاد شده را کاهش دهد و این اثر وابسته به دوز بود.

---

زمینه و هدف : گیاه آلوئه‌ورا (Aloe barbadensis M.) از جمله گیاهان استوایی است که به طور سنتی در ترمیم زخم استفاده می‌شود. این مطالعه به منظور تعیین اثر القاء کنندگی ژل آلوئه‌ورا بر بیان ژن TGF-β در زخم‌های پوستی موش سوری انجام شد. روش بررسی : در این مطالعه تجربی 36 سر موش نر سوری BALB/c به 3 گروه 12 تایی شامل کنترل منفی (پوست سالم)، کنترل کاذب (شم، زخم با تیمار سرم فیزیولوژیک) و درمانی (زخم با تیمار ژل آلوئه‌ورا) تقسیم شدند. روی پشت موش‌ها دو زخم یکسان به قطر 2±10 mm با برداشت کامل پوست در ناحیه خاجی ایجاد گردید. در گروه درمانی، روزانه یک بار 2 گرم از ژل آلوئه‌ورا به صورت یک لایه نازک بر روی سطح زخم‌ها (بدون بانداژ) به مدت 16 روز قرار داده شد. پس از روزهای 8 و 16 برای تعیین میزان بیان ژن عامل رشد تغییر شکل‌دهنده بتا (TGF-β) به کمک RT-PCR و نیز محتوی پراکسیداسیون لیپیدی (LPO) با اندازه‌گیری میزان مالونیل‌دی‌آلدیید از پوست و سرم خون موش‌ها نمونه‌برداری به‌عمل آمد. یافته‌ها : عصاره ژل آلوئه‌ورا سبب افزایش بیان ژن TGF-β در پوست زخم‌دار موش‌های گروه درمان شده با ژل آلوئه‌ورا نسبت به سایر گروه‌ها گردید (P<0.05). تیمار با ژل آلوئه‌ورا موجب کاهش معنی‌دار مالونیل‌دی‌آلدیید در سرم خون موش‌ها در مقایسه با دیگر گروه‌ها شد (P<0.05). نتیجه‌گیری : ژل آلوئه‌ورا با القاء بیان ژن عامل رشد TGF-β و نیز کاهش میزان پراکسیداسیون لیپیدها می‌تواند نقش محوری در پروسه ترمیم زخم‌های برشی داشته باشد.

---

زمینه و هدف : هلیکوباکترپیلوری از مهم‌ترین پاتوژن‌های معده در انسان است. حضور ژن‌های babA2 و hsp در اتصال به سلول‌های اپیتلیال معده و بیماری‌زایی باکتری نقش دارد. این مطالعه به منظور تعیین فراوانی ژن‌های babA2 و hsp در سویه‌های هلیکوباکترپیلوری جدا شده از بیماران مبتلا به اختلالات گوارشی انجام شد. روش بررسی : این مطالعه توصیفی – تحلیلی روی 80 بیمار با اختلالات گوارشی مراجعه کننده به مرکز آموزشی - درمانی پنجم آذر گرگان انجام شد. بیماران با نظر متخصص گوارش آندوسکوپی شده و از معده آنان نمونه‌برداری گردید. تست اوره‌آز و هیستوپاتولوژی برای اثبات وجود هلیکوباکترپیلوری و سپس استخراج DNA انجام شد. فراوانی ژن‌های babA2 وhsp با استفاده از پرایمرهای اختصاصی و روش مولکولی PCR تعیین شدند. یافته‌ها : از بین 80 بیمار آلوده به هلیکوباکترپیلوری، 36 بیمار دچار گاستریت، 18 بیمار دچار سرطان معده و 26 بیمار دچار زخم معده بودند. 51 نمونه (63 درصد) از نظر حضور ژن babA2 و 49نمونه (61درصد) از نظر حضور ژن hsp مثبت بودند. بین حضور ژن‌ها و نوع اختلال گوارشی ارتباط آماری معنی‌داری یافت نشد. نتیجه‌گیری : علی‌رغم مثبت بودن حضور ژن‌های babA2 و hsp در سویه‌های هلیکوباکترپیلوری جدا شده از بیماران دچار گاستریت، زخم معده و سرطان معده، این یافته با نوع اختلال گوارشی مرتبط نبود.

---

زمینه و هدف : درمان عفونت زخم به‌ویژه در موارد مزمن و پلی‌باکتریال هزینه‌های سنگینی را به دنبال دارد. این مطالعه به منظور تعیین شیوع عفونت پلی باکتریال و حساسیت ضدمیکروبی نمونه‌های عفونت زخم در بخش‌های مختلف بیمارستان بقیه الله (عج) تهران انجام شد. روش بررسی : در این مطالعه توصیفی از 336 بیمار بستری در بخش‌های مختلف بیمارستان بقیه الله (عج) تهران که دارای زخم عفونی بودند؛ نمونه‌گیری و کشت انجام شد. تعیین هویت براساس تست‌های بیوشیمیایی شامل تست اکسیداز، TSI، IMVIC، لیزین دکربوکسیلاز، فنیل آلانین دآمیناز، تولید H2S، اوره، حرکت، کاتالاز، کوآگولاز، تخمیر مانیتول، حساسیت به اپتوچین، حساسیت به باسیتراسین و کوتریموکسازول، رشد در محیط بایل اسکولین و تولید DNase انجام گردید. الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی ایزوله‌ها با استفاده از آنتی‌بیوگرام به روش انتشار دیسک به‌طور انتخابی در مورد 14 آنتی‌بیوتیک درمانی مهم تعیین شد. یافته‌ها : 294 نمونه از نظر وجود عامل پاتوژن باکتریال مثبت بود و از این تعداد، 364 ایزوله با 11 نوع باکتری مختلف حاصل شد. براساس نتایج کشت، از 294 نمونه مثبت، 245 نمونه منوباکتریال و 54 نمونه پلی‌باکتریال با انواع دو باکتریایی (45 نمونه)، سه باکتریایی (7 نمونه) و چهار باکتریایی (دو نمونه) به‌دست آمد. استافیلوکوک اورئوس، انتروکوک و اشریشیاکلی به ترتیب با مقادیر 29.7% و 15.6% و 15.6% دارای بیشترین فراوانی بودند. شایع‌ترین الگوی عفونت‌های دوباکتریایی استافیلوکوک اورئوس- انتروکوک (33%) و بیشترین بخش عفونت‌های پلی‌باکتریال با دخالت باسیل‌های گرم منفی در بخش جراحی (32.5%) ایجاد شده بود. نتایج آنتی بیوگرام نشان‌دهنده میزان بالای مقاومت آنتی‌بیوتیکی در ایزوله‌ها بود. موثرترین آنتی‌بیوتیک علیه باکتری‌های گرم منفی ایمی‌پنم و آمیکاسین و علیه باکتری‌های گرم مثبت ونکومایسین تعیین شد. همچنین 71 درصد ایزوله‌های استافیلوکوک اورئوس به اگزاسیلین مقاوم بودند. نتیجه‌گیری : تنوع عوامل باکتریایی این مطالعه مشابه با مطالعات خارجی بود. اکثر موارد عفونت زخم پلی‌باکتریال توسط پاتوژن‌های شایع بیمارستانی ایجاد شده و میزان مقاومت آنتی بیوتیکی بالای آنها بسیار هشداردهنده است.

---

زمینه و هدف : باکتری هلیکوباکترپیلوری یکی از شایع‌ترین عفونت‌های گوارشی است. این مطالعه به منظور مقایسه تست اوره‌آز و رنگ‌آمیزی گیمسا در تشخیص ابتلا به هلیکوباکترپیلوری مبتلایان به زخم معده و گاستریت انجام شد.

روش بررسی : این مطالعه توصیفی – تحلیلی روی 601 بیمار با تشخیص زخم معده و گاستریت آندوسکوپی شده در مرکز آموزشی درمانی پنجم آذر گرگان طی سال‌های 1387 تا 1391 انجام شد. حین آندوسکوپی تست اوره‌آز انجام شد. علاوه بر رنگ‌آمیزی هماتوکسیلین – ائوزین، رنگ‌آمیزی اختصاصی گیمسا روی بلوک‌های پارافینی انجام گردید. سپس وجود یا عدم وجود هلیکوباکترپیلوری ارزیابی شد.

یافته‌ها : با توجه به نتایج بیوپسی، گاستریت به میزان 80.69% و زخم معده به میزان 19.3% تشخیص داده شد. مقایسه نتایج تست اوره‌آز و رنگ‌آمیزی گیمسا با بیوپسی‌ معده نشان داد که در مبتلایان به گاستریت و زخم معده، تست اوره‌آز (به ترتیب 91.5% و 90%) در مقایسه با رنگ‌آمیزی گیمسا (به ترتیب 54.4% و 53.44%) از نظر آماری معنی‌دار بود (P<0.05).

نتیجه‌گیری : در تشخیص اولیه و غربالگری مبتلایان به گاستریت و زخم معده ناشی از هلیکوباکترپیلوری، انجام تست اوره‌آز به رنگ‌آمیزی گیمسا ارجحیت دارد.

---

زمینه و هدف : یکی از عوارض دیابت زخم‌های دیابتی است. این مطالعه به منظور تعیین اثر پماد ترکیبی عصاره آبی هسته انگور (Vitis Vinifera) توام با اوسرین بر ترمیم زخم‌های دیابتی موش صحرایی انجام شد.

روش بررسی : در این مطالعه تجربی 48 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار در 4 گروه 12 تایی کنترل و سه گروه تجربی تقسیم شدند. موش‌ها (به‌جز گروه کنترل) با استرپتوزوتوسین (55 mg/kg/bw) دیابتی شدند. در گروه‌های تجربی زخمی به مساحت 3 سانتی‌مترمربع در سمت چپ ناحیه کمری ایجاد شد. گروه کنترل سالم بوده و فقط بافر سیترات درون صفاقی دریافت نمود. گروه تجربی یک شامل موش‌های دیابتی بود که ترمیم زخم بدون استفاده از هیچگونه تیماری ارزیابی شد. محل زخم گروه تجربی 2 توسط پماد اوسرین (یک گرم روزی دوبار) به مدت 21 روز تیمار گردید. محل زخم گروه تجربی 3 توسط پماد ترکیبی عصاره آبی هسته انگور توام با اوسرین روزی دو بار (نسبت عصاره به اوسرین یک به سه) به مدت 21 روز تیمار گردید. روند ترمیم زخم به صورت ماکروسکوپی و میکروسکوپی ارزیابی شد.

یافته‌ها : میزان مساحت زخم و درصد سطح زخم پس از تیمار 21 روزه در گروه‌های تجربی دوم و سوم نسبت به گروه دیابتی بدون تیمار، کاهش آماری معنی‌دار و درصد بهبودی افزایش آماری معنی‌داری نشان داد (P<0.05). در ارزیابی میکروسکوپی روند کلاژن‌سازی گروه تجربی سوم نسبت به سایر گروه‌ها افزایش نشان داد.

نتیجه‌گیری : تیمار پماد ترکیبی عصاره آبی هسته انگور توام با اوسرین می‌تواند سبب افزایش قابل توجه بهبودی زخم پوستی موش‌های صحرایی دیابتی گردد.

---

زمینه و هدف : بلع جسم خارجی یکی از شایع‌ترین اورژانس‌های پزشکی است. سن بیمار، نوع جسم خارجی و علایم بالینی در درمان بیماران کمک‌کننده است. این مطالعه به منظور تعیین فراوانی جسم خارجی در مری و عوارض آن در بیماران بستری در مرکز آموزشی درمانی پنجم آذر گرگان انجام شد.

روش بررسی : این مطالعه توصیفی گذشته‌نگر با استفاده از اطلاعات پرونده 145 بیمار (61 مرد و 84 زن) با تشخیص بلع جسم خارجی بستری در مرکز آموزشی درمانی پنجم آذر گرگان طی سال‌های 1383 لغایت 1393 انجام گردید. سن بیمار، نوع جسم خارجی و علایم بالینی برای هر بیمار از پرونده استخراج و در یک فرم ثبت گردید.

یافته‌ها : شایع‌ترین شکایت اصلی دیسفاژی (42.75%) و شایع‌ترین جسم خارجی استخوان مرغ (25.51%) بود. در گروه سنی زیر 15 سال شایع‌ترین جسم خارجی سکه (15.86%) بود. در 56 مورد (38.62%) وجود جسم خارجی در مری بدون عارضه بود. عوارض ناشی از بلع جسم خارجی به ترتیب شامل اروزیون (24.82%)، زخم (21.37%)، پارگی مخاطی (6.2%)، مراجعه مجدد (4.82%)، پارگی مری (3.44%) و آبسه (0.68%) تعیین گردید. با توجه به نتایج اندوسکوپی، شایع‌ترین محل گیرافتادن جسم خارجی در یک‌سوم فوقانی مری (62.63%) تعیین شد.

نتیجه‌گیری : دیسفاژی شایع‌ترین شکایت و سکه شایع‌ترین جسم خارجی در مری کودکان بود. اروزیون و زخم شایع‌ترین عارضه و ناحیه یک‌سوم فوقانی مری شایع‌ترین محل گیرافتادن جسم خارجی مری تعیین شد.

---

یکی از علل عمده مرگ و میر و ناتوانی در دنیا، سوختگی و ضایعات حاصل از آن است. سوختگی به صورت آسیب بافتی به وجود آمده در اثر عواملی همچون حرارت، مواد شیمیایی، الکتریسته، نور خورشید یا تشعشع هسته‌ای تعریف می‌شود. بیشتر سوختگی‌ها ناشی از آتش‌سوزی‌های ساختمان، تماس با آب جوش، بخار آب، مایعات و گازهای قابل اشتعال است. تسریع روند بهبود سوختگی همواره مورد توجه پزشکان بوده است. زیرا این زخم‌ها به‌طور معمول دیر بهبود می‌یابند. لذا درمان صحیح و مراقبت از این نوع زخم‌ها برای افزایش سرعت بهبودی، همچنین جلوگیری از مزمن شدن و عفونت آنها همواره مدنظر بوده است. در طب سنتی ایران با توجه به گوناگونی و وسعت بسیار زیاد پوشش گیاهی کشور استفاده از گیاهان دارویی برای بهبود و درمان ضایعات شدید سوختگی با علل مختلف متداول بوده است. در مطالعات مختلف خواص برخی از گیاهان دارویی در بهبود زخم‌های سوختگی ثابت شده است. در این مقاله با مراجعه به سایت‌های معتبر به بررسی 10 گونه گیاهی موجود در فلور گیاهی ایران شامل ابوخلسا (Arnebia euchroma)، چای سبز (Green Tea)، چای کوهی یا علف چای (Hypericum perforatum)، گیاه آب‌بشقابی (Centella asiatica)، تشنه‌داری (Scrophularia striata)، آلوئه‌ورا (Aloe vera)، به‌دانه (Cydonia Oblonga Seed)، پنیرک صحرایی (Malva sylvestris)، گل همیشه بهار (Calendula officinalis)، گیاه مورد (Myrtus) و مقایسه خواص ترمیمی این گیاهان بر تسریع روند بهبود زخم‌های ناشی از سوختگی به منظور ارایه دارویی موثر با منشا گیاهی پرداخته شده است.

---

زمینه و هدف : سوختگی یکی از علل عمده مرگ و میر در دنیا است. این مطالعه به منظور تعیین اثر اسانس اسطوخودوس در روغن کنجد و سیلورسولفادیازین بر ترمیم زخم سوختگی موش سوری انجام شد.

روش بررسی : در این مطالعه تجربی 30 سر موش سوری به‌طور تصادفی در 5 گروه 6 تایی گروه‌ها شامل کنترل منفی (سرم فیزیولوژی)، کنترل مثبت (پماد سیلورسولفادیازین)، تجربی اول (اسانس اسطوخودوس)، تجربی دوم (ترکیب اسانس اسطوخودوس در روغن کنجد) و تجربی سوم (روغن کنجد) قرار داده شدند. بعد از اعمال سوختگی با صفحه داغ به قطر 2 سانتی‌متر، تیمار زخم‌ها انجام شد. در روزهای 1 ، 3 ، 6 ، 9 ، 18 و 21 قطر زخم و درصد بهبودی محاسبه گردید. در روز 21 نمونه‌برداری بافتی از محل زخم در هر گروه انجام شد.

یافته‌ها : درصد بهبودی به ترتیب در گروه‌های کنترل مثبت، تجربی دوم، تجربی اول و تجربی سوم نسبت به گروه کنترل منفی افزایش آماری معنی‌داری نشان داد (P<0.05). درصد بهبودی گروه کنترل مثبت و گروه تجربی دوم در بسیاری از روزهای ترمیم یکسان و دارای اختلاف آماری معنی‌دار با گروه کنترل منفی بود (P<0.05). میزان ترمیم بافتی براساس انباشتگی کلاژن، فیبروبلاست‌ها و یکپارچگی اپیدرم به‌ترتیب در گروه کنترل مثبت، گروه تجربی دوم، گروه تجربی اول و گروه تجربی سوم بیشتر بود.

نتیجه‌گیری : ترکیب اسانس اسطوخودوس در روغن کنجد همانند پماد سیلورسولفادیازین به‌عنوان ترکیب گیاهی دارای اثرات ترمیمی بر زخم سوختگی در موش سوری بود.