زمینه و هدف : بلع جسم خارجی یکی از شایع‌ترین اورژانس‌های پزشکی است. سن بیمار، نوع جسم خارجی و علایم بالینی در درمان بیماران کمک‌کننده است. این مطالعه به منظور تعیین فراوانی جسم خارجی در مری و عوارض آن در بیماران بستری در مرکز آموزشی درمانی پنجم آذر گرگان انجام شد.

روش بررسی : این مطالعه توصیفی گذشته‌نگر با استفاده از اطلاعات پرونده 145 بیمار (61 مرد و 84 زن) با تشخیص بلع جسم خارجی بستری در مرکز آموزشی درمانی پنجم آذر گرگان طی سال‌های 1383 لغایت 1393 انجام گردید. سن بیمار، نوع جسم خارجی و علایم بالینی برای هر بیمار از پرونده استخراج و در یک فرم ثبت گردید.

یافته‌ها : شایع‌ترین شکایت اصلی دیسفاژی (42.75%) و شایع‌ترین جسم خارجی استخوان مرغ (25.51%) بود. در گروه سنی زیر 15 سال شایع‌ترین جسم خارجی سکه (15.86%) بود. در 56 مورد (38.62%) وجود جسم خارجی در مری بدون عارضه بود. عوارض ناشی از بلع جسم خارجی به ترتیب شامل اروزیون (24.82%)، زخم (21.37%)، پارگی مخاطی (6.2%)، مراجعه مجدد (4.82%)، پارگی مری (3.44%) و آبسه (0.68%) تعیین گردید. با توجه به نتایج اندوسکوپی، شایع‌ترین محل گیرافتادن جسم خارجی در یک‌سوم فوقانی مری (62.63%) تعیین شد.

نتیجه‌گیری : دیسفاژی شایع‌ترین شکایت و سکه شایع‌ترین جسم خارجی در مری کودکان بود. اروزیون و زخم شایع‌ترین عارضه و ناحیه یک‌سوم فوقانی مری شایع‌ترین محل گیرافتادن جسم خارجی مری تعیین شد.