|
|||||
|
|||||
برنامه سلامت مادران یعنی مراقبت با کفایت در دوران بارداری، زایمان وپس از زایمان ( تا شش هفته پس اززایمان) به نحوی که مادر با هر وضعیتی از سلامتی و بیماری به هر مرکز ارائه دهنده خدمت اعم از دولتی و خصوصی مراجعه نماید، خدمات اثر بخش و کارامد را دریافت نموده به نحوی که در طی این فرایند بروز علل قابل اجتناب مرگ ومیر مادران وهرگونه عوارض شایع دوران بارداری تا حد امکان کاهش یافته ودر صورت ابتلا به هر عارضه ای، درمان مناسب و موثر را دریافت کرده باشد .
ماموریت این برنامه نظارت براجرای برنامه های ادغام یافته سلامت مادران درراستای تامین وتحقق استراتژیهای ازپیش تعیین شده دربرنامه عملیاتی وارتقاء کمی وکیفی شاخصهای مرتبط با برنامه می باشد و اهداف ذیل رادنبال مینماید:
۱- ارتقاء و توسعه کیفیت سیستم ارائه خدمات مراقبتهای پیش ازبارداری
۲- ارتقاء و توسعه کیفیت مراقبتهای دوران بارداری
۳- ارتقاء و توسعه کیفیت مراقبتهای پس از زایمان
۴ - ارتقاءآگاهی زنان درراستای ترویج زایمان ایمن
۵- افزایش بهره وری و تقویت همکاری های درون، بین و برون بخشی برای پیشبرد اهداف برنامه سلامت مادران
رسالت این برنامه صیانت از جمعیت و مشاوره و آموزش فرزندآوری بوده و گروه هدف شامل کلیه زنان ۱۰تا ۵۴ساله همسردار می باشد.
اهم فعالیتهای این برنامه به شرح ذیل می باشد:
۱- مشاوره ازدواج
طبق برنامه کشوری اداره باروری سالم ، کلیه زوج های جوان در بدو ازدواج باید در کلاس های آموزشی ازدواج شرکت نمایند. مدت زمان برگزاری این کلاس ها ۶ ساعت می باشدو مرکز بهداشت با همکاری دادگستری،بهزیستی و سازمان تبلیغات اسلامی این کلاسها را برگزار می نماید. اهم موضوعات این کلاسها شامل بهداشت و سلامت،حقوق زوجین ، روانشناسی و اخلاق و احکام می باشدکه طی دو روز (روز اول :مراجعه زوجین با معرفینامه محضر به آزمایشگاه و انجام نمونه گیری همچنین انجام واکسیناسیون و غربالگری ژنتیک .روز دوم:شرکت در کلاس مشاوره ازدواج) انجام میگیرد.
۲- ارایه خدمات باروری سالم شامل:
- خدمات آموزشی(مشاوره فرزندآوری و پیشگیری از ناباروری و سلامت زناشویی)
- مراقبتهای پیش از بارداری
ج) سلامت سالمندان
هدف این برنامه بهبود شیوه زندگی سالم در دوره سالمندی می باشد.
یک برنامه آموزشی استاندارد است که به منظور آموزش سلامت وبهبود شیوه زندگی سالم به سالمندان ۶۰ سال و بالاتر بر اساس بسته های آموزشی ۴ جلدی "راهنمای بهبود شیوه زندگی در دوره سالمندی"بصورت برگزاری کلاسهای آموزشی در سطح کشور اجرا می گردد . در حال حاضر درکلیه مراکز بهداشتی درمانی شهری و خانه های بهداشت آموزش تغذیه در دوران سالمندی در حال اجرا می باشد.
د)سلامت کودکان:
الف) شیر مادر :
این برنامه در راستای ترویج تغذیه با شیر مادر و حمایت از مادران شیرده اجرا می گردد . اهم شاخصهای مربوطه ،درصد تغذیه انحصاری با شیر مادر تا ۶ ماه و تداوم تغذیه با شیر مادر تا ۲ سالگی می باشد . و استراتژیها بر اساس آموزش مادران باردار و مادران زایمان کرده ، تشکیل کمیته های شیر مادر می باشد .
ب) کودک سالم :
این برنامه به دنبال یافتن راهی برای جداکردن کودکان سالم ازکودکان به ظاهرسالم یا مستعد به بیماری است که هنوز نشانه های بیماری درآنها مستقر نشده است . . کودکان در این برنامه پس از تولد ، از ۵ -۳ روزگی تا ۸ سالگی مطابق با برنامه زمانبندی استاندارد مورد مراقبت قرار میگیرند . در زمینه اجزای مراقبت میتوان به ارزیابی قد،وزن ،دور سر ، وضعیت تغذیه ، بینایی ، تکامل ،واکسیناسیون ، ارایه مکمل های دارویی ، ارایه آموزش در زمینه سوانح وحوادث، رابطه متقابل کودک ووالدین و ...اشاره نمود که در بوکلتهای مخصوص سطح غیر پزشک و پزشک جزییات بیشتری از آن آمده است .
ج) مانا (مراقبتهای ادغام یافته کودک بیمار ) :
این برنامه در راستای شناسایی مشکلات ، ارزیابی و طبقه بندی بیماریهای کودکان زیر ۵ سال اجرا می شود . اجرای این برنامه بر اساس بوکلتهای سطح پزشک و غیر پزشک می باشد که به ارزیابی بیماریهای شایع کودکان شامل سرفه و تنفس مشکل ، گوش درد ، گلودرد ، تب ، مشکلات تغذیه ای و... می پردازد.
د) نظام مرگ کودکان ۱ تا ۵۹ ماهه :
این برنامه با هدف شناسایی علل منجر به فوت کودکان و پیشگیری از وقوع مرگهای مشابه اجرا می گردد . برای تمامی موارد مرگ کودکان ۱ تا ۵۹ ماهه گزارش شده، پرسشنامه بررسی مرگ تکمیل و در کمیته های کاهش مرگ و میر کودکان در شهرستان بررسی شده و با توجه به علت فوت، راهکارهای مناسب برای پیشگیری از بروز موارد مشابه ارائه می گردد .